2.1: Bằng chứng cốt lõi về tính nhất quán của bức tranh Biển–Sợi

Trang chủ ／ Chương 2: Bằng chứng tính nhất quán

Mục tiêu
Làm rõ bốn điểm bằng chứng cứ thực nghiệm mạnh, lặp lại được, trong “vùng chân không + trường/biên/tác động ngoài” qua nhiều thập kỷ:

• Vũ trụ không phải “hình học rỗng”, mà là một biển năng lượng có thể căng/nới và bị biên hoặc tác động ngoài nhào nặn lại.
• Từ biển có thể rút ra nhiễu/ cấu trúc có tổ chức (bó sóng/“sợi”), và khi điều kiện đổi thì giải trở lại biển.
• Lượng lớn hạt không bền phổ quát (GUP) trong thời gian tồn tại kéo giãn thống kê lên độ căng của môi trường, tạo nên một nền hấp dẫn tensor thống kê (STG) trơn mịn; khi phân rã/huỷ, chúng bơm năng lượng vào môi trường dưới dạng bó sóng dải rộng, độ kết hợp thấp, hình thành nhiễu tensor cục bộ (TBN).
• Biển và sợi chuyển hoá lẫn nhau, tạo nên một bức tranh thống nhất “hạt – bó sóng – môi trường”.

Phạm vi và chuẩn mực
Chỉ liệt kê chứng cứ cứng trong vùng chân không, không có bia vật chất, và chỉ bằng trường/ hình học/ biên/ tác động mà xuất hiện lực, bức xạ/ nhiễu, hoặc cặp hạt thật.

I. Các mệnh đề cần chứng minh

• C1 | Sự tồn tại của môi trường-biển: Trong vùng chân không, chỉ cần đổi biên/ hình học/ tác động/ trường là số đo đã đổi có hệ thống.
• C2 | Biển ↔ Sợi có thể chuyển hoá: Ở mật độ và độ căng phù hợp có thể rút ra cấu trúc/bó sóng có tổ chức; khi bỏ điều kiện thì giải về biển.
• C3 | Hạt không bền → hấp dẫn tensor thống kê: Nhiều hạt không bền trong thời gian tồn tại tạo kéo giãn thống kê lên môi trường, ở vĩ mô hiện thành nền kéo trơn.
• C4 | Phân rã/huỷ → nhiễu tensor cục bộ: Các cấu trúc thoáng qua khi phân rã/huỷ bơm vào môi trường bó sóng dải rộng, kết hợp thấp, tạo nhiễu tensor cục bộ và vi nhiễu phổ cập.
• C5 | Tạo sợi ổn định (hạt ổn định): Ở ngưỡng/đóng kín/cửa sổ suy hao thấp, sợi có thể đóng băng thành cấu trúc ổn định, mang thuộc tính vật chất quen thuộc.

Lưu ý: Các chứng cứ mạnh ở mục này đóng chắc C1/C2 và, theo cơ chế “năng lượng → vật chất qua ngưỡng”, chạm nền tảng vật lý của C5; diện mạo vũ trụ liên quan C3/C4 sẽ mở rộng ở Mục 2.2–2.4.

II. Bằng chứng lõi: vùng chân không + tác động trường (ký hiệu V1–V6)

1. Lực “xuất hiện từ chân không”

• V1 | Từ 1997 | Lực Casimir
  Làm gì: Trong chân không cao, chỉ thay đổi khoảng cách/hình học của hai bản dẫn trung hoà.
  Thấy gì: Lực hút đo được giữa hai bản, biến thiên theo khoảng cách/hình học theo quy luật cố định.
  Hàm ý: Không bia vật chất, không truyền tải hạt; chỉ bằng điều kiện biên làm đổi mật độ mode điện từ trong khoảng chân không đã xuất hiện lực đo được trong khe. → C1

2. Năng lượng/ánh sáng/nhiễu “xuất hiện trong chân không”

• V2 | 2011 | Hiệu ứng Casimir động (DCE)
  Làm gì: Trong một hốc cộng hưởng chân không, dùng mạch siêu dẫn điều chế nhanh gương tương đương.
  Thấy gì: Cặp photon được phát hiện trực tiếp khi không có nguồn sáng truyền thống, kèm dấu vân lượng tử như ép hai mode.
  Hàm ý: Chỉ bằng biên/tác động có thể rút dao động chân không thành bó sóng đo được; năng lượng đến từ tác động, còn “vùng sinh ánh sáng” nằm trong chân không. → C1/C2
• V3 | Từ 2017 | Tán xạ đàn hồi photon–photon (γγ → γγ)
  Làm gì: Trong va chạm ion nặng siêu ngoại vi (UPC), cho hai bó photon tương đương năng lượng cao gặp nhau trong vùng chân không.
  Thấy gì: Tán xạ đàn hồi photon–photon được quan sát rõ, ý nghĩa thống kê cao.
  Hàm ý: Trong vùng chân không, trường điện từ tác động lẫn nhau và tái phân bổ năng lượng có thể đo được (không bia vật chất). → C1

3. Sản sinh trực tiếp cặp hạt thật trong chân không

• V4 | 2021 | Quá trình Breit–Wheeler (γγ → e⁺e⁻)
  Làm gì: Tại RHIC và Máy Va chạm Hadron Lớn (LHC) dưới điều kiện UPC, cho hai bó photon tương đương va chạm trong chân không.
  Thấy gì: Cặp electron–positron được quan sát rõ với phân bố góc và sản lượng khớp lý thuyết.
  Hàm ý: Không cần bia vật chất, năng lượng trường điện từ tự nó trong chân không đã chuyển thành vật chất, sinh ra cặp hạt mang điện. → C1/C2 (chạm cơ chế ngưỡng của C5)
• V5 | 1997 | Breit–Wheeler phi tuyến
  Làm gì: Cho photon năng lượng cao tương tác với trường laser mạnh trong vùng chồng lấp chân không (QED trường mạnh).
  Thấy gì: Quan sát tạo cặp e⁺e⁻ nhiều photon tham gia, kèm các tín hiệu Compton phi tuyến.
  Hàm ý: Trường ngoài mạnh cấp năng lượng đẩy cặp ảo ngắn hạn qua ngưỡng thành cặp thật đo được, xảy ra trong vùng chân không tác dụng. → C1/C2 (chạm C5)
• V6 | 2022 | Trident: e⁻ → e⁻ e⁺ e⁻
  Làm gì: Cho chùm electron năng lượng cao đi qua vùng trường ngoài mạnh (tinh thể định hướng/ trường điện từ siêu mạnh), các bước tạo cặp diễn ra trong miền do trường chi phối của chân không.
  Thấy gì: Tổng suất và phổ vi phân phụ thuộc tham số trường mạnh thể hiện hành vi ngưỡng và luật tỉ lệ, khớp lý thuyết.
  Hàm ý: Chỉ bằng trường ngoài cấp năng lượng, ở bước tạo cặp không có bia vật chất, vẫn sinh cặp mang điện mới. → C1 (chạm C5)

4. Mở rộng cùng cấp

• Các kênh nặng hơn như γγ → μ⁺μ⁻, γγ → τ⁺τ⁻, thậm chí γγ → W⁺W⁻ cũng dần được xác nhận trong vùng chân không của UPC, nhấn mạnh bức tranh phổ quát “trường đủ năng lượng vượt ngưỡng, các kênh lần lượt mở” cho quá trình năng lượng → vật chất.

III. Quan hệ với lý thuyết trường lượng tử: tái diễn giải tương thích và cơ chế nền

• Lý thuyết trường lượng tử cung cấp khung xác suất–toán tử–bộ truyền cho tính toán biên độ và dự đoán thống kê.
• Bức tranh Biển–Sợi cung cấp trực giác vật lý tầng sâu và cơ chế môi trường về việc vì sao chân không có thể bị kích thích, cách rút sợi thành bó, và vì sao ở ngưỡng có thể “đóng băng” thành hạt.

IV. Tổng kết

• Biển hiện diện và có thể uốn nắn: Trong vùng chân không, chỉ đổi biên/ trường ngoài đã có thể sinh lực, phát bức xạ, tạo hạt, chứng tỏ tồn tại một môi trường liên tục có thể kích thích và tái cấu trúc.
• Biển ↔ Sợi chuyển hoá được: Cũng trong chân không, biên/trường/ hình học có thể rút vi nhiễu của biển thành bó sóng/cấu trúc dạng sợi có tổ chức; khi bỏ điều kiện, giải về biển — đây là sự kiện thực nghiệm lặp lại được.
• Đóng băng qua ngưỡng: năng lượng → vật chất: Khi cấp năng lượng và ràng buộc trong vùng chân không (chỉ gồm trường/biên/ hình học/ tác động) đạt ngưỡng, trạng thái sợi có thể đóng băng thành hạt ổn định; dưới ngưỡng thì xem như hạt không bền, trong thời gian tồn tại tạo nền hấp dẫn tensor thống kê, còn khi phân rã/huỷ thì bơm bó sóng dải rộng, kết hợp thấp vào môi trường, tức nhiễu tensor cục bộ.

Tóm lại, các chứng cứ mạnh mẽ trên đồng quy vào bức tranh: biển là nền tảng vật lý, sợi là đơn vị cấu trúc có thể rút ra, hai phía chuyển hoá lẫn nhau và được đóng băng tại ngưỡng để thành hạt. Đó chính là “bằng chứng cốt lõi về tính nhất quán của bức tranh Biển–Sợi.”